ZUS przypomina, że od 1 stycznia 2026 roku wejdą w życie istotne zmiany w Kodeksie pracy, które dotkną setek tysięcy pracowników w Polsce. Zgodnie z nowymi przepisami, osoby pracujące dotychczas na umowie zleceniu lub samozatrudnieniu będą mogły korzystać z takich samych uprawnień jak osoby zatrudnione na umowę o pracę. Będzie to miało ogromne znaczenie w kwestii urlopów, świadczeń oraz prawo do minimalnej emerytury, Santeos.pl podaje.
Jakie zmiany czekają na pracowników?
Od 1 stycznia 2026 roku zmienią się zasady naliczania stażu pracy. Pracownicy, którzy wcześniej pracowali na umowie zleceniu, w ramach działalności gospodarczej lub za granicą, będą mogli zaliczyć ten czas do stażu pracy. To oznacza, że będą mogli ubiegać się o dodatkowy urlop, wyższe świadczenia oraz uprawnienia emerytalne, takie jak prawo do minimalnej emerytury.
Zmiany te wpłyną na osoby, które przez lata pracowały na umowach cywilnoprawnych i mają teraz szansę na pełne uznanie swojego stażu pracy. Warto dodać, że dla osób zatrudnionych na umowie o pracę zasady pozostaną bez zmian – staż pracy będzie potwierdzany świadectwem pracy.
Zmiana w zasadach przyznawania urlopów i dodatków
Nowe przepisy mają wpływ na wymiar urlopu, zwłaszcza dla osób, które dotychczas nie nabyły uprawnienia do pełnych 26 dni urlopu. Zgodnie z nowymi zasadami, pracownicy, którzy wcześniej pracowali w innych formach zatrudnienia, będą mogli przenieść ten okres do ogólnego stażu pracy, co pozwoli im ubiegać się o więcej dni urlopu. Zmiany te mają również znaczenie dla osób, które będą ubiegać się o dodatkowe dodatki stażowe lub inne składniki wynagrodzenia zależne od stażu pracy.
W przypadku osób, które pracowały na umowie zleceniu lub samozatrudnieniu, okres ten może być również brany pod uwagę przy wyliczaniu odpraw, okresu wypowiedzenia i nagrody jubileuszowej.
Co z udowodnieniem stażu pracy?
Dla wielu pracowników wyzwaniem może być udowodnienie okresów wykonywania umów cywilnoprawnych, zwłaszcza jeśli dokumentacja z tego okresu nie została należycie przechowana. Jak wskazuje radca prawny Tomasz Czerkies, osoby, które nie dokumentowały starannie swojej historii zawodowej, mogą mieć trudności w potwierdzeniu tych okresów. W takich przypadkach pracownicy będą musieli skontaktować się z ZUS, aby uzyskać niezbędne zaświadczenia.
Dla firm zmiany te oznaczają potrzebę weryfikacji nowych danych pracowników, co wiąże się z dodatkową praca administracyjną i przeglądaniem archiwów dokumentów. ZUS zapowiedział, że wszystkie potrzebne dokumenty będą dostępne na platformach PUE oraz eZUS, co ułatwi pracownikom składanie odpowiednich wniosków.
Wzrost kosztów dla pracodawców
Zmiany w przepisach mają również wpływ na pracodawców, którzy będą musieli dostosować swoje procedury zatrudnienia i przechowywania dokumentacji. Ponadto, wprowadzenie nowych regulacji wiąże się z potencjalnym wzrostem kosztów związanych z wypłatą odpraw czy dodatków stażowych. Pracodawcy będą zmuszeni do dokładnego przeglądu dokumentacji swoich pracowników oraz do weryfikowania, czy wcześniej przepracowane okresy nie pokrywają się z już udokumentowanymi.
Znaczenie nowych przepisów dla emerytów
Nowe regulacje mają szczególne znaczenie w kontekście prawa do emerytury. Osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r. muszą posiadać co najmniej 20 lat stażu pracy (dla kobiet) lub 25 lat (dla mężczyzn), aby mieć prawo do minimalnej emerytury. Dzięki nowym przepisom osoby, które pracowały wcześniej na umowie zlecenie czy w ramach działalności gospodarczej, będą mogły liczyć ten czas do stażu, co ma duże znaczenie w kontekście wypłat emerytur.
Kiedy wejdą w życie nowe przepisy?
Nowe przepisy wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku w jednostkach sektora finansów publicznych. W firmach prywatnych zmiany te będą obowiązywały dopiero od 1 maja 2026 roku. To oznacza, że pracodawcy będą mieli dodatkowy czas na dostosowanie się do nowych przepisów. Warto zapoznać się z szczegółami zmian i przygotować odpowiednią dokumentację, aby uniknąć problemów związanych z potwierdzaniem stażu pracy.
Nowe zmiany w Kodeksie pracy to ważny krok ku większej równości dla osób zatrudnionych na umowie zleceniu i samozatrudnieniu. Dzięki nowym regulacjom, będą oni mieli prawo do takich samych uprawnień jak osoby zatrudnione na umowie o pracę. Pracodawcy i pracownicy powinni przygotować się na zmiany związane z stażem pracy, urlopami oraz emeryturami, aby w pełni skorzystać z nowych przepisów.
