Ostatnim elementem liturgii eucharystycznej jest błogosławieństwo końcowe. W Konstytucjach Apostolskich z IV wieku znajdujemy informację, że błogosławieństwo obejmowało dwa elementy:
- Wezwanie diakona, by wierni pochylili głowy
- Modlitwa, którą odmawiał kapłan celebrujący Eucharystię.
Musimy jednak pamiętać, że forma błogosławieństwa, którą znamy dzisiaj, do liturgii weszła ok. XI wieku. Początkowo liturgia zakończenia Mszy Świętej wyglądała następująco:
“Dominus vobiscum” (Pan z wami)
Odpowiedź zgromadzonych:
“Et cum spiritu tuo” (I z duchem twoim)
“Ite, Missa est” (Idźcie, msza jest – co znaczy rozesłanie) albo “Benedicamus Domino” (Błogosławmy Panu). Ta forma rozesłania podkreśla, że Msza się nie kończy, jej kontynuacja powinna dokonywać się w naszym życiu codziennym.
Odpowiedź zgromadzonych:
“Deo gratias” (Bogu dzięki)
Z czasem w liturgii zaczęto używać formy “Idźcie w pokoju” czy “Idźcie w pokoju Chrystusa” , na co wierni odpowiadali: “W imię Pana”.
Używanie znaku krzyża jako błogosławieństwa końcowego początkowo w liturgii nie stosowano. Dlatego też często wierni prosili kapłana o błogosławieństwo w czasie, kiedy udawał się do zakrystii. Błogosławieństwo końcowe zaczęto stosować w liturgii w wieku XI. Obecna forma błogosławieństwa została zatwierdzona w XIII wieku na Synodzie w Albi:
“Niech was błogosławi Bóg Wszechmogący, Ojciec i Syn, i Duch Święty”.
| Błogosławieństwo kapłańskie | Błogosławieństwo biskupie |
|
Pan z wami |
|
| “Niech Imię Pańskie będzie pochwalone” – Teraz i na wieki
“Wspomożenie nasze w Imieniu Pana” – Który stworzył niebo i ziemię |
|
|
“Niech was błogosławi Bóg Wszechmogący, Ojciec i Syn, i Duch Święty” |
|
|
Idźcie w pokoju Chrystusa |
|
W czasie błogosławieństwa kapłan czyni jeden znak krzyża a biskup trzy znaki krzyża.
Obecnie możliwe jest do wyboru:
- błogosławieństwo w prostej formie: “Niech was błogosławi…”
- błogosławieństwo z poprzedzającą je modlitwą nad ludem
- błogosławieństwo uroczyste z trzema wezwaniami i potrójnym „Amen”, poprzedzone wezwaniem diakona: “Pochylcie głowy na błogosławieństwo” wypowiadane z wyciągniętymi rękami.
Ostatnim elementem błogosławieństwa jest rozesłanie
“Idźcie w pokoju Chrystusa” – Bogu niech będą dzięki,
pocałunek ołtarza oraz wyjście celebransa z asystą do zakrystii.
Obrzędy końcowe opuszcza się, kiedy po Mszy ma mieć miejsce inna czynność liturgiczna np. wystawienie Najświętszego Sakramentu lub dalsze obrzędy pogrzebowe.
Jak dobrze przeżyć ten moment:
- Odpowiadaj na wezwanie kapłana w duchu wiary
- Uczyń z wiarą i starannością znak krzyża
- Wsłuchaj się w słowa modlitwy błogosławieństwa
- Zabierz Boże błogosławieństwo w miejsca, gdzie udasz się po zakończonej Eucharystii i dziel się tą radością z innymi.