“Olśniła go nagle światłość z nieba. A gdy upadł na ziemię, usłyszał głos: Szawle, Szawle, dlaczego Mnie prześladujesz? – Kto jesteś, Panie? – powiedział. A On: Jestem Jezus, którego ty prześladujesz. Wstań i wejdź do miasta, tam ci powiedzą, co masz czynić”.
Dz 9, 3-6
Szaweł urodził się w Tarsie w Cylicji (obecnie Turcja) około 5-10 roku po Chrystusie. Pochodził z żydowskiej rodziny silnie przywiązanej do tradycji. Był obywatelem rzymskim. Studiował Torę. Był uczniem Gamaliela. Gorliwość w strzeżeniu tradycji religijnej sprawiła, że mając około 25 lat stał się zdecydowanym przeciwnikiem i prześladowcą Kościoła. Uczestniczył jako świadek w kamienowaniu św. Szczepana.
Około 35 roku z własnej woli udał się do Damaszku, aby tam ścigać chrześcijan. Dzieje Apostolskie podają, że u bram miasta ujrzał światłość i usłyszał głos Jezusa, który pytał go, dlaczego Go prześladuje. Po tym nagłym, niespodziewanym i cudownym nawróceniu przyjął chrzest i zmienił imię na Paweł.
Po trzech latach pobytu w Damaszku oraz krótkim pobycie w Jerozolimie, odbył trzy misyjne podróże:
pierwszą w latach 44-49: Cypr-Galacja, razem z Barnabą i Markiem;
drugą w latach 50-53: Filippi-Tesaloniki-Berea-Achaia-Korynt, razem z Tymoteuszem i Sylasem;
trzecią w latach 53-58: Efez-Macedonia-Korynt-Jerozolima.
Św. Paweł, nazywany Apostołem Narodów, jest autorem 13 listów do gmin chrześcijańskich, włączonych do ksiąg Nowego Testamentu.
W Palestynie Paweł został aresztowany. Dwa lata przebywał w więzieniu w Cezarei. Gdy odwołał się do cesarza, został deportowany do Rzymu. Dwa lata przebywał w więzieniu o dość łagodnym regulaminie. Uwolniony, udał się do Efezu, Hiszpanii i na Kretę. Został aresztowany po raz drugi w Efezie albo w Troadzie w roku 64. Na zakończenie procesu i wyrok oczekiwał z Rzymie. Zginął śmiercią męczeńską przez ścięcie mieczem w tym samym roku co św. Piotr Apostoł (67 r.).
W Rzymie w IV wieku szczątki Pawła Apostoła złożono w grobowcu, nad którym wybudowano bazylikę św. Pawła za Murami. Św. Paweł przedstawiany jest w długiej tunice i płaszczu. Jego atrybutami są: baranek, koń, kość słoniowa, miecz.
Kiedy czytamy życiorys Św. Pawła, uwagę przykuwają dwa fakty, które są ważne w jego życiu, tj. zmiana imienia z Szaweł na Paweł oraz to, że został ścięty mieczem. Co one pokazują?
Zmiana imienia – towarzyszy kilku świętym m.in. Pawłowi i św. Piotrowi. Zmiana imienia oznaczała nową misję, nowe powołanie, przemianę człowieka.
Ścięcie mieczem – w cesarstwie rzymskim osoby skazane na śmierć w większości przypadków krzyżowano, podobnie jak uczyniono to z Jezusem. Wyjątek od tej reguły stanowili obywatele cesarstwa. Prawo bowiem zakazywało skazywać obywateli Rzymu na karę śmierci przez ukrzyżowanie. Dlatego też św. Paweł został ścięty mieczem a nie ukrzyżowany.